Nagły wzrost kosztów wyrobów budowlanych na świecie: od drewna, przez styropian po beton i stal, wymuszają wprowadzanie optymalizacji w zakresie projektowania, logistyki, przygotowania placu budowy i wznoszenia budynków. Czy technologie drewniane mają szansę wyjść z tego wyścigu zwycięsko dzięki szybkiej prefabrykacji, ograniczeniu strat, mniejszej ilości ludzi potrzebnych do montażu domu? Zdecydowanie tak – odczuwają to już firmy, które wzięły udział w czerwcu w V Forum Holzbau Polska w Jachrance – najważniejszym wydarzeniu dla profesjonalistów branży konstrukcji drewnianych.
Eksperci prognozują, że za 20 lat domy drewniane mogą stanowić nawet 20% realizowanych w Polsce budynków. Jak będą wyglądały te domy, w jakiej będą wznoszone technologii i w jakim będą standardzie energetycznym? Od odpowiedzi na te pytania, udzielonych przez Michała Pierzchalskiego z Krajowej Agencji Poszanowania Energii, rozpoczęła się konferencja Forum Holzbau Polska, która odbyła się w dniach 21-22 czerwca w Jachrance. Będą to domy zoptymalizowane energetycznie, zeroemisyjne i ekologicznie, dzięki dostępnym technologiom i nowym tworzywom budowlano-konstrukcyjnym na bazie drewna. Jednym z takich tworzyw o ogromnym potencjale jest CLT. Dlatego to właśnie ta stosunkowo nowa technologii, która zaczyna prężnie rozwijać się w Polsce, zdominowała tegoroczną tematykę konferencji. Architekci i konstruktorzy, na konkretnych realizacjach, opowiadali jak prawidłowo projektować i tworzyć połączenia w konstrukcjach CLT.
CLT zdobywa zaufanie architektów
– Kiedy 5 lat temu odbyła się premierowa edycja konferencji dla profesjonalistów budownictwa drewnianego Forum Holzbau Polska, panele klejone krzyżowo (Cross Laminated Timber) nie były w naszym kraju polarne i nikt wówczas nie prognozował, że w tak bliskiej przyszłości będą z nich realizowane w Polsce budynki mieszkalne, a nawet obiekty użyteczności publicznej: urzędy, przedszkola, a nawet… hotel! – mówi dr Małgorzata Wnorowska, organizator Forum Holzbau Polska.
Inwestorzy doceniają zalety CLT, takie jak krótki czas montażu, walory estetyczne czy wysoka odporność ogniową. Obecnie w tej technologii powstaje już w Polsce ok. 50 budynków rocznie, a niebawem powstanie przedszkole w Aleksandrowie Łódzkim oraz hotel Breath-In w Łodzi o powierzchni ponad 3 tys. m2. W przypadku tej drugiej inwestycji jednym z argumentów, który przemówił na korzyść konstrukcji z CLT było usytuowanie działki – nieduża przestrzeń narożna pomiędzy istniejąca już zabudową kamieniczek. Architekci, Katarzyna i Marcin Waloryszak z MAKAA, zdając sobie sprawę, że organizacja placu budowy będzie skomplikowana, zaczęli szukać rozwiązania, dzięki któremu można to zrobić sprawnie. W połączeniu z aspektami ekologicznymi, drewno okazało się idealnym rozwiązaniem. Bryła hotelu jest hybrydowa, stropy wyższych kondygnacji i ściany działowe wykonane będą z płyt CLT. Architekci policzyli, iż bilans faktycznej oszczędności emisji CO2, którą udało się uzyskać dzięki zamianie technologi tradycyjnej na drewnianą wynosi 838 t CO2, co odpowiada ilości energii dla 45 domów przez rok.
– Daje nam to poczucie, że są to technologie, które przy obecnym rozwoju materiałów i systemów stanowią bardzo istotny wkład w naszą wspólna odpowiedzialność za środowisko, za promowanie przestrzeni – mówi Katarzyna Waloryszak.
Technologia CLT sprawdza się nie tylko do realizacji nowoczesnych obiektów, będących przykładem zrównoważonego budownictwa, ale również do modernizacji starych. O takim właśnie zastosowaniu opowiedział architekt Maciej Sidorowicz z Noto.Studio. Na przykładzie projektu rozbudowy starej, drewnianej chaty w Garbatce-Letnisku zobrazował możliwości modernizacji poprzez połączenie jej z nowoczesną bryłą wykonaną właśnie w technologii drewnianej CLT.
– Projekt rozbudowy domu w Garbatce-Letnisku stara się przedstawić współczesną interpretację drewniej chaty. Chcieliśmy stworzyć budynek, który będzie na nowo formułował współczesne budowanie z drewna – opowiadał architekt, autor koncepcji rozbudowy chaty.
Przyszłość to prefabrykacja
Od wieków wznoszono budynki z wykorzystaniem drewna, jednak stosowane technologie były nieekonomiczne. Obecnie, dzięki prefabrykacji, można je realizować dużo szybciej, niezależnie od warunków atmosferycznych i optymalizując wykorzystanie surowca. Firma wykonawcza nie musi jednak ponosić kosztów inwestycyjnych w wyposażenie własnego parku maszynowego, ponieważ może zlecić realizację prefabrykatów np. w największej tego typu linii prefabrykacji w Czarnkowie.
Przekonał się o tym Bartosz Osiwała z firmy Proeco. Podczas forum opowiedział o doświadczeniach z realizacji prefabrykowanego budynku szkieletowego z perspektywy wykonawcy.
– Nasz budynek w Kaliszu stanął w cztery dni. Zmontowaliśmy go z prefabrykatów zamówionych w zakładzie STEICO w Czarnkowie. Po czterech miesiącach inwestorzy mogli się wprowadzić do gotowego, inteligentnego budynku. Niewątpliwą zaletą wynikającą z krótkiego czasu montażu była m.in. oszczędność kosztów dojazdu na budowę i noclegów dla ekipy – wymieniał zalety prefabrykacji Bartosz Osiwała z firmy Proeco.- Po przeanalizowaniu wszystkich składowych ekonomicznych i ekologicznych, kwota budowy prefabrykowanej jest bardzo zbliżona do tradycyjnego budownictwa.
Ciekawą koncepcję budownictwa prefabrykowanego, która może upowszechnić ten system, zaprezentowali dr inż. Janusz Broll i inż. Radosław Bieńkowski. Podstawę stanowią drewniane moduły według autorskiej technologii Wood Core House (WCH), które umożliwiają montaż konstrukcji budynku osobom niedoświadczonym. Moduły ważą mniej niż 100 kg, dlatego mogą być przenoszone i montowane bez konieczności użycia ciężkiego sprzętu.
– Produkowane są stałe, typowe i zawsze powtarzalne elementy systemu, do których w momencie złożenia zamówienia przez klienta wykonywane są tylko pozostałe elementy zgodnie z indywidualnym projektem. Oznacza to, że wykonawcy mogą otrzymać zamówioną konstrukcję budynku w zaledwie kilka dni – informował Radosław Bieńkowski, współwłaściciel firmy Wood Core House. – Precyzyjnie wykonane elementów ścian, które nie wymagają żądnego docinania na placu budowy.
Piąta edycja
W tym roku Forum Holzbau Polska odbyło się po raz piąty, gromadząc ponad 260 uczestników. Wielu z nich to stali bywalcy tego wydarzenia, ale w tym roku pojawiło się wielu „debiutantów”, którzy dopiero badają możliwości rozwoju rynku budownictwa drewnianego i są zainteresowani wejściem w tą technologię.
– Niezwykle interesujące wykłady i serdeczne spotkania ze starymi przyjaciółmi z branży budownictwa drewnianego. Cofamy się pamięcią do 2020, 2019, 2018,2017 roku. Za każdym razem z konferencji wracaliśmy pełni świeżych informacji o rynku i najnowszych trendach, z plecakiem wizytówek i nowymi znajomościami – z niektórymi wywiązała się nawet stała współpraca – rekomendacja firmy Andrewex najlepiej oddaje ideę Forum Holzbau.
Dwa dni konferencji wypełnione są fachowymi prelekcjami, wymianą doświadczeń i licznymi rozmowami specjalistów z branży i entuzjastów budownictwa drewnianego. Wiedzę merytoryczną wyniesioną z wykładów, wspierają wystawcy nierozgrodzeni w strefie wystawienniczej, którzy prezentują pełne spektrum rozwiązań dla budownictwa z drewna – od programów projektowych, przez materiały konstrukcyjne i technologie budowlane, systemy połączeń, środki do wzmacniania i zabezpieczania drewna, aż do maszyn i narzędzi do obróbki drewna. W tym roku strefę wystawców tworzyło aż 37 firm, w tym światowe marki nieobecne na innych wydarzeniach targowych.